In onze opleidingen over digitale communicatie strooien we graag en veel met cijfers over het mediagebruik van de Vlaming, zodat je je strategie op maat kunt opstellen.
We baseren ons daarbij op onderzoek uit binnen- en buitenland. Maar 1 onderzoek kijken we elk jaar toch net iets meer naar uit. En dat is de imec.digimeter.
In het najaar van 2023 stelden de onderzoekers van imec vragen aan bijna 3000 Vlamingen (18+) over het mediabezit, -gebruik en attitudes. Wij doken in het lijvige onderzoeksrapport en botsten alvast op deze opmerkelijke vaststellingen:
De podcast wordt traag maar gestaag populairder
26% van de Vlamingen luistert minstens 1x per maand naar een podcast. Opvallend: waar jongeren (18-34j) vooral Spotify en YouTube gebruiken om te luisteren, kiest een ouder publiek vaker voor apps en websites van nieuwsmerken.
Moet je als organisatie nu halsoverkop beginnen podcasten? Dat ook niet. Een podcast maken is een vrij intensieve bezigheid. Intensiever dan bloggen of een Reel maken. Weeg goed af wat je ermee wil bereiken en welk publiek je ermee wil bereiken. En denk eraan om je podcast niet enkel op Spotify & co te zetten, maar ook op je website aan te bieden.
👉 Goed voorbeeld: de Spoedcast van Ziekenhuis Oost-Limburg neemt je mee achter de schermen van het ziekenhuis.
Jongeren e-mailen weer vaker dan vroeger
Opvallend: in 2020 gebruikte nog slechts 1/3e van de jongeren (18-24j) nog dagelijks e-mail. In 2023 is dat opnieuw meer dan de helft.
Een eenduidige verklaring is er niet. Was er in coronatijden minder nood om te mailen? Grijpen jongeren terug naar e-mail om geen belangrijke berichten (aankondigingen van festivals, jeugdbeweging …) te missen? Iets wat door de algoritmes op sociale media vaker en vaker gebeurt?
In elk geval loont het zeker de moeite om ook voor deze doelgroep na te denken over een leuke en relevante nieuwsbrief op tijd en stond.
👉 Goed voorbeeld: jeugdorganisatie Trill zet in op een nieuwsbrief voor jongeren. Zowel qua taalgebruik, look & feel helemaal op hun maat. Let ook op het trillende logo 😉
WhatsApp is het populairste sociale netwerk in Vlaanderen
👉 Goed voorbeeld: Gemeente Pelt heeft een eigen kanaal op WhatsApp om nieuwsberichten te sturen naar de inwoners.
Meer tijd op sociale media, maar minder Meta
De gemiddelde Vlaming spendeert gemiddeld 182 minuten per dag op zijn smartphone. 26% daarvan gaat naar sociale media. Dat is een stijging van 4%.
Als we dieper in de cijfers duiken, zien we dat de meeste sociale media stabiel blijven. Instagram en LinkedIn winnen een paar percenten, Facebook en Twitter dalen in gebruik. Maar echt spectaculaire veranderingen zijn er niet.
Algemeen kunnen we wel stellen dat we minder apps van Meta gebruikten in 2023, vooral omdat we minder Facebook (en dus ook Messenger) gebruiken.
TikTok is het nieuwe tv-kijken
Live tv kijken daalt nu echt in alle leeftijdscategorieën en is nog weggelegd voor live sport of programma’s als De Mol of The Masked Singer waarbij je te veel last hebt van spoilers als je uitgesteld kijkt.
Evenredig daarmee stijgt het aandeel van de streamingdiensten: Zowel de gratis diensten (VRT MAX, VTM GO en GO Play) als de betalende streamingdiensten (Netlifx, Disney+, Streamz, Amazon Prime) winnen aan populariteit
En dan is er ook nog TikTok en Instagram Reels. TikTok blijft over alle leeftijden al 3 jaar hangen op 16%, maar bij de jongeren (18-24j) is dat maar liefst 63% die de app actief gebruikt. Al blijft ook dat cijfer al 3 jaar min of meer gelijk.
Anders dan bij andere sociale media, waar snel door gescrold wordt, stelden de onderzoekers vast dat TikTok echt in lange blokken en dus met veel aandacht bekeken wordt. Een beetje zoals een tv-programma dus.
Jongeren met TikTok kijken gemiddeld 80 minuten per dag naar TikTok.
👉 Goed voorbeeld: Hogeschool PXL in Hasselt zet in op TikTok. Ze spelen onder andere handig in op challenges en populaire trends.
De Vlaming ontdekt AI maar weet niet goed wat ervan te denken
En dan moeten we het nog even over artificiële intelligentie hebben. 90% van de Vlamingen kent AI en 57% zegt het ook te kunnen uitleggen wat het is.
Maar misschien wel het opvallendste resultaat: een goed jaar na de lancering van ChatGPT gebruikt 18% van de Vlamingen minstens één keer per maand generatieve AI zoals Dall-E, Midjourney, Copilot of ChatGPT. En dat zijn cijfers waar veel digitale toepassingen soms jaren voor nodig hadden om te bereiken.
Hoe staat de Vlaming tegenover AI? 27% is (heel) positief, 21% is (heel) negatief. En maar liefst 51% is neutraal of heeft geen mening.
Dus het lijkt of we voorlopig nog niet zo heel goed weten wat we er nu precies van moeten denken. Dat bewijzen ook deze stellingen:
👉 Goed voorbeeld: Het Gents Milieufront gebruikte AI om een wedstrijd in de kijker te zetten op Facebook.
