Vandaag maken Mediaraven en Mediawijs de resultaten bekend van het tweejaarlijkse Apestaartjaren-onderzoek. Samen met imec-mict van UGent onderzochten ze het mediagebruik van 950 kinderen (6-12 jaar) en 4255 jongeren (12-18 jaar) in Vlaanderen.
Het volledige onderzoeksrapport, duiding en alle tabellen vind je sinds middernacht op www.apestaartjaren.be. Maar als je – om het in jongerentaal te zeggen – denkt, tl;dr* Dan hebben we goed nieuws, want wij konden de cijfers vorige week al inkijken. En dus kunnen we je nu al vertellen wat ons daarin opviel.
*too long, didn’t read 🙂
(Aangezien het onderzoek in dezelfde periode werd afgenomen als de meest recent Digimeter, hebben we waar mogelijk de vergelijking gemaakt.)
1. Jongeren hebben steeds jonger een eigen smartphone
58% van de Vlaamse kinderen (6-12 jaar) heeft een eigen tablet en 32% heeft een eigen smartphone. Dat bezit stijgt wel met de leeftijd. Bij jongeren (12-18 jaar) heeft zelfs 93% een smartphone, maar slechts 34% een eigen tablet.
Gemiddeld hebben ze die eigen smartphone al rond de leeftijd van 9,4 jaar. Dat is vroeger dan in 2018, toen was dat 11 jaar. Een eigen tablet hebben ze gemiddeld rond de leeftijd van 8,77 jaar.
Het bezit van een smartphone, beïnvloedt ook wat ze ermee doen: YouTube, Spotify en Netflix zijn de favoriete platformen van de 6-12-jarigen. Zodra ze een smartphone krijgen, komen TikTok, Snapchat en Whatsapp in beeld.
2. TikTok bekoort bijna de helft van de Vlaamse kinderen (6-12 jaar)
44% van de Vlaamse kinderen “gebruikt” TikTok. Dat cijfer zegt uiteraard niks over hoe intensief ze de app gebruiken. Bij de 12-18-jarigen leren we wel dat 28% de app wekelijks gebruikt. Jongeren. In de eerste graad (12-14 jaar) ligt dat cijfer van wekelijkse gebruikers zelfs op 41%.
Als we dat cijfer vergelijken met de Digimeter-cijfers, dan merken we daar toch een groot verschil. Slechts 2% van de Vlaamse bevolking gebruikt de app op wekelijkse basis. Zelfs bij de 16-24-jarigen rapporteert de Digimeter maar een cijfer van 4%
3. YouTube en Instagram nemen het over van Facebook
Welke sociale netwerken gebruiken jongeren (12-18 jaar) het meest? Deze tabel uit het onderzoeksrapport toont mooi de verschillen tussen de verschillende leeftijden:
Echt vergelijken met de Apestaartjaren-cijfers uit 2018 kunnen we helaas niet doen. Toen werd er gepolst naar maandelijks gebruik, de cijfers uit deze editie slaan op wekelijks gebruik. Wat we wel kunnen doen is die wekelijkse Apestaartjaren-cijfers in een tabel zetten tegenover de wekelijkse Digimeter-cijfers:
| Apestaartjaren | Digimeter | |
| 12-18 jaar | 15+ jaar | |
| YouTube | 89% | 52% |
| 86% | 40% | |
| 37% | 75% | |
| TikTok | 28% | 2% |
| 19% | 16% | |
| 14% | 17% |
Wat valt op? Bij jongeren (12-18 jaar) zijn YouTube en Instagram de belangrijkste platformen. De rest van Vlaanderen zit voorlopig nog met ruime voorsprong op Facebook.
4. Privéberichten liefst via Snapchat of Instagram
Sociale media worden al jaren meer gesloten. Ook om privéconversaties te houden, geven jongeren (12-18 jaar) dus de voorkeur aan messaging apps in plaats van bellen of e-mailen. Maar welke tools gebruiken ze liefst?
Instagram en Snapchat zijn de populairste kanalen bij jongeren (12-18 jaar) om privéberichten te sturen. Vooral Instagram maakt een grote sprong in vergelijking met 2018: van 55% toen naar 74% nu.
Opvallend: WhatsApp (71%) steekt Facebook Messenger (52%) voorbij. Ergens een logische evolutie, aangezien jongeren minder Facebook gebruiken, maar uit de Digimeter blijkt bijvoorbeeld dat dat bij de 16-24-jarigen omgekeerd is. In die leeftijdscategorie gebruikt 66% wekelijks WhatsApp, maar maar liefst 86% wekelijks Messenger.
De onderzoekers van Apestaartjaren tonen wel aan dat het gebruik van deze berichtendiensten fel verschilt van het doel van de conversatie. Zo kiest 63% van de jongeren voor een sms om met de ouders te communiceren, maar voor schoolwerk is WhatsApp (41%) dan weer de populairste app. Ook best grappig: om te flirten (50%) of geheimen te delen (47%) kiezen de jongeren voor Snapchat.
Ook bij kinderen (10-12 jaar) is het gebruik van WhatsApp al redelijk ingeburgerd. 48% gebruikt daar WhatsApp om te communiceren. Benieuwd wat dat gaat geven de komende jaren.
5. YouTube, Netflix en Spotify zijn populairste streamingplatformen
Slechts 33% van de jongeren (12-18 jaar) luistert dagelijks naar de radio. TV kijken op een televisietoestel doet ook nog maar 37%. Video en muziek consumeren doen jongeren tegenwoordig massaal via streamingplatformen. En dan moeten we nog beseffen dat deze cijfers dateren van voor de corona-crisis.
YouTube is het populairste platform. 94% van de jongeren (12-18 jaar) gebruikt het om video’s te bekijken. Opvallend: ook om muziek te beluisteren is het de populairste manier. 80% van de Vlaamse jongeren luisterde de voorbije maand via YouTube naar muziek. En dan hebben we het niet over (het betalende) YouTube Music. Dat kan mar 3% van de Vlaamse jongeren bekoren.
Netflix maakt een serieuze sprong. In 2018 gebruikte 51% van de Vlaamse jongeren dit videoplatform. Intussen liep dat op tot 69%. Ter vergelijking: in heel Vlaanderen gebruikt 40% Netflix volgens de Digimeter.
Op muziekvlak laat Spotify (62%) de concurrenten Shazam (18%) en Apple Music (13%) ver achter zich. Ook hier liggen de percentages een pak hoger dan wat de Digimeter berekende: 37% van de Vlamingen gebruikt bijvoorbeeld Spotify.
De aantrekkelijke (en goedkopere) groeps- en familieformules verklaren wellicht die opmars.
Meer cijfers?
Download het volledige onderzoeksrapport op www.apestaartjaren.be
